Vangelis Kechriotis Perşembe Konuşmaları'nda bu hafta iki konuk var: Dr. Berivan Gökçenay ve Dr. Ece Öztan
Tarih Vakfı tarafından düzenlenen Vangelis Kechriotis Perşembe Konuşmaları, Mutfak ve Kültür serisinin ardından yeni bir oturum serisiyle devam ediyor : “Olağanüstü Akademi Konferansları”. Bu serinin ilk oturumuna “Üniversite, İfade Özgürlüğü ve Akademik Özgürlükler: Bir Yok Oluşun Ardından” isimli konuşmasıyla Dr. Berivan Gökçenay ve “Akademinin Ev Hali: Türkiye'de Bilim, Üniversite ve Toplumsal Cinsiyet” başlıklı konuşmasıyla Dr. Ece Öztan konuk olacak.
Dr. Berivan Gökçenay'ın “Üniversite, İfade Özgürlüğü ve Akademik Özgürlükler: Bir Yok Oluşun Ardından” başlıklı söyleşisinde, bir bildiriyi imzalamaları nedeniyle ihraç edilen akademisyenlerin aslında akademik özgürlükleri çerçevesinde hareket ettikleri ve bunun da temel bir insan hakkı olan düşünce ve ifade hürriyeti kapsamında değerlendirilmesi gerektiği hukuki normlar ve AHİM içtihatlarıyla açıklanmaya çalışılacak. Akademik özgürlük, düşünce ve ifade hürriyetinin, başta üniversiteler olmak üzere tüm eğitim birimlerinde vücut bulmuş halidir; bilimin ve gerçeği araştırmanın, sorgulamanın, tartışmanın temel kuralıdır. AHİM, akademisyenlerin özgürlüklerinin yalnızca akademik ve bilimsel araştırmalarla sınırlı olmadığını, akademisyenlerin kendi araştırma, uzmanlık ve yetkinlik alanlarında sahip oldukları görüş ve fikirlerini özgürce ifade edebilmesini ve özel olarak da kamusal kurumları eleştirebilmesini kapsadığını ifade ediyor. Ancak Türkiye'de düşünce ve ifade hürriyeti, devletin varlığına ve bekasına yönelik tehdit kaygılarının sürekliliği nedeniyle her zaman askıya alınan temel sorunlardan birisi. Öyle ki her dönemin iktidarı siyasal düzenin korunması adına “devlet güvenliği/milli güvenlik” argümanı ile temel hak ve özgürlükleri sınırlandırma yoluna başvuruyor; devlet kurumlarını ve politikalarını eleştiren veya düşünceleri iktidarın veya bazı kesimlerin hoşuna gitmemesi veya zararlı bulunması nedeniyle, bilim insanlarını, gazetecileri, yayıncıları hapis cezası dâhil olmak üzere ağır yaptırımlara uğratıyor; hatta yaşam haklarını dahi ihlal ediyor. Bu konuda ne yazık ki sayısız örnek mevcut. Son dönemde BAK imzacılarına yönelik soruşturmalar ve ardından olağanüstü hal döneminde çıkartılan KHK'ler ile çok sayıda akademisyenin kamu görevinden ihraç edilmesi buna örnek olarak verilebilir.
Dr. Ece Öztan'ın “Akademinin Ev Hali: Türkiye'de Bilim, Üniversite ve Toplumsal Cinsiyet” başlıklı söyleşisinde akademinin normatif beklentisi ve bilimin bir uğraş olarak tanımından başlayarak, akademik hayatın örgütlenişi ve işleyişi tartışılacak. Akademik hayat ile iş piyasasındaki cinsiyet örüntülerindeki farklılıkları Türkiye'deki toplumsal cinsiyet rejimi içerisinde nasıl konumlandırılabilir? Bu rejime damgasını vuran “ev hanımlığı” sözleşmesinin akademinin içi ve dışına yansımaları nelerdir? Akademi içerisindeki dikey, yatay ve içsel ayrışma örüntüleri nelerdir? Akademik hayat gerçekten “kadın dostu” mu? Gibi sorulara yanıt aranacak oturumda biri üniversite, diğeri de araştırma-geliştirme merkezleri üzerine iki farklı saha çalışması verilerine de değinilerek, Türkiye'deki cinsiyet rejimine akademi ve bilimsel faaliyetin “içerisinden” bakılmaya çalışılacak. Tüm bu sorulara yanıt arama çabası, araştırma, proje, yayın ve patent gibi alanları şekillendiren piyasalaşma süreçlerinden bağımsız düşünülemeyeceği için, akademinin ev haline bakmak, Türkiye'de bilim ve üniversitelere kadınların sayısal görünürlüklerinin ötesindeki dinamiklere bakmayı gerektiriyor.
Dr. Berivan Gökçenay hakkında
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi lisans eğitiminin ardından yüksek lisansını yine aynı üniversitede tamamlamıştır. 2000 yılından itibaren Yıldız Teknik Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde çalışmaya başlayan Dr. Gökçenay 2009 yılında özel hukuk alanında doktora derecesini almıştır. Doktora sonrası dönemde, araştırmalarını uluslararası hukuk ve insan hakları üzerinde yapmaya başlayan Dr. Gökçenay Sussex Üniversitesi'nde araştırmacı olarak bulunmuş; ayrıca kısa bir dönem de çalışmalarını Arab American Üniversitesi'nde (Jenin/Filistin) ve İsrail'de yürütmüştür. Uluslararası Özel Hukuk, Uluslararası Hukuk ve İnsan Hakları Hukuku alanlarında araştırmaları ve yayınları bulunmaktadır.
Dr. Ece Öztan hakkında
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ndeki lisans eğitiminin ardından, yüksek lisansını yine aynı üniversitede Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi alanında tamamlamıştır. Siyaset Bilimi doktorasını 2009 yılında Marmara Üniversitesi'nden alan Öztan, 2002 yılından itibaren Yıldız Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde çalışmaktaydı. Doktora araştırmasını Amsterdam'da yaşayan Türkiye kökenli göçmen kadınlar üzerine tamamlayan Ece Öztan, 2005-2008 döneminde Amsterdam Üniversitesi, Göç ve Etnik Araştırmalar Enstitüsü'nde konuk araştırmacı olarak bulunmuştur. Siyaset sosyolojisi, göç çalışmaları, sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, toplumsal cinsiyet çalışmaları, kadın istihdamı, yurttaşlık ve siyasal katılım konularında araştırma ve yayınları bulunmaktadır.
Tarih: 16 Mart 2017, Perşembe
Saat: 18.30
Yer: Tarih Vakfı, Ragıp Gümüşpala Caddesi No: 10, Eminönü (Marmara Belediyeler Birliği Binası)
İlgili Kişi:
Merve Aydın
Marjinal Porter Novelli