Sanatın özgürleşmesi ve adaletin her alanda tesis edilmesi şart: Özel tiyatrolar artık çözüm istiyor
Özel tiyatroların sanatsal üretimini zenginleştirirken ekonomik, sosyal ve hukuki açıdan güçlenmesi ve sürdürülebilir hale gelmesi için çalışan Tiyatro Kooperatifi, 27 Mart Dünya Tiyatro Günü kapsamında ortaklarıyla buluştu. Kooperatifin alana dair çalışmalarının değerlendirildiği bu buluşmada, tiyatroların ekonomik anlamda yaşadıkları zorluklar masaya yatırılırken, aynı zamanda sanatsal ve ifade özgürlüğü açısından da karşı karşıya kaldıkları sorunlar gündeme getirildi.
Tiyatro Kooperatifi, 2019 yılından bu yana tiyatro sanatının kamusal bir faaliyet olduğu gerçeğinden hareketle özel tiyatroların çalışma alanına dair farkındalığı artırmak ve mevzuatta iyileştirme yapılması için hak temelli savunuculuk faaliyetleri yürütmeye devam ediyor. Mayıs 2018'de 13 özel tiyatronun girişimiyle başlayan ve bugün 80'e yakın özel tiyatroyu temsil eden kooperatif; özel tiyatroların mevcut durumu, talepleri ve ihtiyaçlarını konuşmak için 27 Mart Dünya Tiyatro Günü kapsamında ortağı olan tiyatrolarla bir araya geldi.
Tiyatro Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Mert Fırat'ın açılış konuşması ile başlayan buluşmada, özel tiyatroların sürdürülebilir bir yapıya kavuşması gerekliliği ile sektörün gelişimi için temel ihtiyaçlar ve çözüm önerileri bir kez daha gündeme getirildi.
“Sanatsal özgürlük, toplumsal adaletten ayrı düşünülemez”
Mert Fırat, toplantıda yaptığı konuşmada şu ifadelere yer verdi: "Sanatçıların ve tiyatroların geleceği, sadece ekonomik desteklerle değil, aynı zamanda hukukun herkese eşit şekilde işlediği bir ortamla güvence altına alınabilir. Sanatın özgürleşmesinin, ifade özgürlüğü ve toplumsal adaletin tesisinden ayrı düşünülemeyeceğini her fırsatta vurguluyoruz. Sanatın özgür olmadığı yerde, toplum da nefes alamaz. Bunun yanı sıra tiyatro sanatçılarının seyircileriyle kurduğu ilişkinin, ticari kısıtlamalar ve vergi yükleriyle önünün kesilmemesi gerekiyor. Özel tiyatrolar sadece ticari işletmeler olarak değil, toplum yararına, sanatın sanatçının desteklendiği kültürel mirası ve hafızayı taşıyan değerli yapılar olarak ele alınmalı”
Tiyatroların sürekliliği için somut adımlar atılmalı
Toplantıda, özel tiyatroların mevcut durumunun iyileştirilmesi için atılması gereken adımlar detaylandırıldı:
- Vergi yükünün hafifletilmesi
- SGK ve KDV teşvikleri
- Tiyatrolar için destek mekanizmalarının geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi
- Elektrik, su ve doğal gaz gibi temel giderler için indirim sağlanması
- KOSGEB gibi destek mekanizmalarının tiyatrolar için uygulanabilir hale getirilmesi
- Sponsorluk ve bağış sistemlerinin uluslararası örneklerde olduğu gibi geliştirilmesi
Tiyatro Kooperatifi, sanatsal üretimin baskı altında olmadan, özgür bir ortamda gerçekleşebileceğini vurgulayarak, tiyatroların eğlence sektörünün bir parçası olarak görülmemesi gerektiğine dikkat çekti. “Tiyatro sanatının birleştirici gücü, dayanışma ve empatiyle topluma birlikte düşünebilme imkânı vermesiyle sanatın ve toplumsal hassasiyetlerin de ötesinde bir yaşam felsefesi inşa eder. Tam da bu sebeple üzerindeki toplumsal ve ekonomik baskı, sadece sanatçılara değil, topluma ve sanata erişime de zarar verir" ifadesiyle, sanatta özgürlüğün neden vazgeçilmez olduğunu bir kez daha hatırlattı.
Kamu, sivil toplum ve özel sektörle iş birlikleri sürecek
Kooperatif, tiyatroların ekonomik, sosyal ve hukuki anlamda güçlenmesi için kamu otoriteleri, belediye yönetimleri, sivil toplum kuruluşları ve özel sektörle yeni iş birlikleri oluşturma yönünde adımlar atmaya devam edeceğini belirtti.
Toplumsal adaletin, hukukun ve sanatın birbiriyle bağıntılı olduğu gerçeğiyle hareket eden Tiyatro Kooperatifi, tiyatroların geleceği için her alanda özgürlüğün ve adaletin tesis edilmesi gerektiğini bir kez daha vurguluyor.
İlgili kişiler:
Sezin Bulum
Marjinal Porter Novelli
sezinb@marjinal.com.tr
0537 465 82 25
Beril Tuncay
Marjinal Porter Novelli
berilt@marjinal.com.tr
0532 054 55 38