VANGELIS KECHRIOTIS PERŞEMBE KONUŞMALARI
Mutfak ve Kültür: Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Yemek Tarihi
Gündelik hayatımızın en başat meselelerinden biri olan yemek, tarih çalışmalarında da giderek daha merkezi bir konuma gelmiş durumda. Tıpkı mutfaklar gibi kapıları, pencereleri birçok başka sahaya açılan; çekmecelerinden, dolaplarından çıkanlarla toplumsal, ekonomik, kültürel ve politik tarihi anlamamıza, yeniden düşünmemize imkân veren; tarihçilik harici disiplinlerle de kuvvetli bağlara sahip tam anlamıyla disiplinler arası bir çalışma sahası yemek tarihçiliği. Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi Türkiye tarihçiliği de genel olarak yemek tarihçiliğinde gözlemlenen bu hareketliliği yakından takip ediyor. Son yıllarda bu alanda giderek daha çok yayın ve bilgi üretildiğine, yeni yaklaşımlar ve sorularla alanın derinliğinin artmakta olduğuna tanık oluyoruz. Bir yandan detaylara, tekilliklere yönelik hassasiyetini koruyan, diğer yandan yemeğin insan hayatındaki merkezi konumuna denk düşer bir biçimde onu başka disiplinlerle ilişki halinde ele alan çalışmalar çoğalıyor.
Tarih Vakfı'nda, Vangelis Kechriotis Perşembe Konuşmaları çerçevesinde bu dönem çeşitli veçheleriyle Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi Türkiye tarihinde yemek konusuna odaklanacağız. Türkiye'de yemek tarihçiliği alanının inşasında rol oynamış isimler kadar, alandaki yeni çalışmalara da yer ayrılacak olan bu konuşma dizisinde mutfağın tarihini kültürel toplumsal, ekonomik ve çevresel bağlarıyla beraber; malzemelerden, tariflere, pişirme tekniklerine, araç gereçlerine, sofranın düzenine, adabına uzanan bir alanda konu edineceğiz.
Şehr-i Aziz'de Taam-ı Leziz: Osmanlı İstanbul'unda Yemek Kültürü
(17-18. Yüzyıllar)
Konuşmacı: Prof. Dr. Arif Bilgin
Osmanlı başkenti İstanbul'un mutfak kültürü, çok farklı yeme-içme alışkanlıklarını bünyesinde barındıran bir yapıdadır. Bunlar içinde, aralarında seçkinlerin de yer aldığı Müslüman Türklerin yemek kültürü, şehirdeki ana damarı oluşturmaktadır. Bu konuşmada, Osmanlı başkentindeki Müslüman halkın yemek kültürü ele alınacaktır. Şehirdeki seçkinlerin mutfak kültürüne dair çok sayıda arşiv kaydı ayrıntı verirken sıradan halkın yeme-içme alışkanlıklarını sınırlı orandaki mahkeme kaydından ve Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinden çıkarmak mümkündür.
Konuşmada, çok farklı boyutları olan İstanbul mutfak kültürünün gıda tedariki, üretimi ve tüketimine ilişkin konular, özellikle şeriyye sicilleri ve Evliya Çelebi'nin verdiği bilgilere dayanılarak ele alınacak ve bu bağlamda şu sorular yanıtlanmayaca çalışılacaktır: İstanbul mutfak kültürü, nasıl bir tarihsel süreç içinde oluşmuştur? Temel gıda maddeleri bağlamında İstanbul'un iaşesi nasıl gerçekleşmiştir? Şehre gelen gıda maddelerinin dağıtımı nasıl yapılmaktaydı? Şehir pazarlarında ne tür yiyecek ve içecekler satılmaktaydı? İstanbulluların sofralarında hangi yemekler yer almaktaydı?
Tarih: 24 Kasım 2016, Perşembe
Saat: 18:30
Yer: Tarih Vakfı, Ragıp Gümüşpala Caddesi No: 10, Eminönü (Marmara Belediyeler Birliği Binası)
Prof. Dr. Arif Bilgin kimdir?
1989'da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü'nden mezun oldu. 1993 yılında Celal Bayar Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olarak akademik çalışmalarına başladı. 2000 yılında İktisat Tarihi alanındaki doktorasını tamamladı. Amerika ve İngiltere'de misafir öğretim üyesi olarak bulundu ve çeşitli araştırmalar yaptı. Bilgin, 2003 yılında Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi'ne yardımcı doçent olarak atandı. 2007 yılında ise aynı üniversitenin Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü'ne doçent olarak geçiş yaptı. Halen aynı bölümde öğretim üyeliği görevini sürdürmektedir. Osmanlı tarihi üzerine araştırmalarını yürüten Bilgin, iktisat tarihi ile sosyal tarih ve kültür tarihinin değişik alanlarında ve özellikle de mutfak tarihi alanında araştırmalar yapmaktadır. “Osmanlı Saray Mutfağı”, “Osmanlı Taşrasında Bir Maliye Kurumu: Bursa Hassa Harç Eminliği” ve “Türk Mutfağı (Özge Samancı ile)” yayımlanmış kitapları arasındadır.
İlgili Kişi:
Merve Aydın
Marjinal Porter Novelli
0212 219 29 71
mervea@marjinal.com.tr